Τρίτος προορισμός κρουαζιέρας η Ελλάδα μετά την Ιταλία και την Ισπανία -Σαντορίνη, Κέρκυρα και Μύκονος, πρώτες σε προτίμηση και επιβίβαση τουριστών !

Περί τα 2,2 εκατ. επιβάτες κρουαζιέρας αναμένει η Ελλάδα το 2014, μέγεθος αμετάβλητο σε σχέση με το 2013, καθώς οι περισσότερες εταιρείες κρουαζιέρας έχουν εστιάσει τα φετινά τους δρομολόγια προς ΗΠΑ και άλλους παραδοσιακούς προορισμούς και λιγότερο προς την Ευρώπη και τη Μεσόγειο, κυρίως λόγω της αρνητικής οικονομικής συγκυρίας που επικράτησε στη Γηραιά Ηπειρο κατά το 2013. Ωστόσο, όπως αναφέρουν στην «Καθημερινή» στελέχη του κλάδου, από το 2015 προβλέπεται αύξηση των δρομολογίων προς τους προορισμούς της Μεσογείου, γεγονός που θα σημάνει και τη νέα άνοδο των αφίξεων στα ελληνικά λιμάνια.



Αλλωστε, η Ελλάδα έχει εισέλθει για τα καλά στον «χάρτη» της κρουαζιέρας, αποτελώντας πλέον τον τρίτο δημοφιλέστερο προορισμό στην Ευρώπη, όπως προκύπτει από τα αποτελέσματα της πρόσφατης ετήσιας έρευνας της Cruise Lines International Association (CLIA) για το 2013. Βάσει αυτής, η Ελλάδα διατηρήθηκε στην τρίτη θέση της πανευρωπαϊκής κατάταξης, πίσω από Ιταλία και Ισπανία, καθώς τα ελληνικά λιμάνια υποδέχτηκαν συνολικά 4,6 εκατ. επισκέπτες κρουαζιέρας κατά τη διάρκεια του 2013 (τα στοιχεία αυτά αφορούν μία ή περισσότερες αφίξεις ανά επισκέπτη). Τα δημοφιλέστερα ελληνικά λιμάνια ήταν η Σαντορίνη, η Κέρκυρα και η Μύκονος, τα οποία μάλιστα κατέλαβαν τις τρεις πρώτες θέσεις πανευρωπαϊκά όσον αφορά τους πλέον ελκυστικούς προορισμούς για επιβάτες κρουαζιέρας.

Αντίστοιχα, το λιμάνι του Πειραιά κατετάγη στην πέμπτη θέση πανευρωπαϊκά, όσον αφορά τα λιμάνια εκκίνησης κρουαζιέρας. Ειδικότερα, από τον Πειραιά επιβιβάστηκαν συνολικά 1,3 εκατ. επιβάτες με κατεύθυνση διάφορα ελληνικά λιμάνια, μέγεθος που αποτελεί αύξηση της τάξεως του 1% σε σχέση με το 2012. Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΟΛΠ, οι επιβάτες που ξεκίνησαν ή ολοκλήρωσαν την κρουαζιέρα τους στον Πειραιά (home porting) ανήλθαν σε 308.705, μειωμένοι σε απόλυτους αριθμούς σε σχέση με τα προηγούμενα έτη, γεγονός που κατά τη διοίκηση του οργανισμού εκτιμάται ότι οφείλεται στη μείωση της ανταγωνιστικότητας των εταιρειών που χρησιμοποιούν τον Πειραιά ως home port, αλλά και στη γενική οικονομική συγκυρία. Πάντως, η διοίκηση προβλέπει ότι η δρομολόγηση όλο και μεγαλύτερων πλοίων θα συνεχιστεί τα επόμενα χρόνια, καθώς οι εταιρείες κρουαζιέρας έχουν άμεση ανάγκη οικονομιών κλίμακας, λόγω της αύξησης των τιμών των καυσίμων.

Τα παραπάνω στοιχεία αποκαλύπτουν και το μέγεθος της συνεισφοράς της δραστηριότητας της κρουαζιέρας στην ελληνική οικονομία. Σύμφωνα με την έρευνα της CLIA, το 2013, η άμεση οικονομική συνεισφορά του κλάδου στην Ελλάδα ανήλθε σε 574 εκατ. ευρώ. Πρόκειται για το έβδομο υψηλότερο μέγεθος στην Ευρώπη, τη στιγμή που ο κλάδος συνεισέφερε στη δημιουργία άνω των 11.000 θέσεων εργασίας. Τα εν λόγω μεγέθη είναι ιδιαίτερα σημαντικά, αν υπολογιστεί ότι το 2013 η ελληνική οικονομία συρρικνώθηκε κατά 3,9%. Οπως προκύπτει, η άμεση συνεισφορά της κρουαζιέρας θα μπορούσε να είναι πολλαπλάσια για την ελληνική οικονομία εάν υπήρχαν οι κατάλληλες λιμενικές υποδομές, οι οποίες πάντως συνεχώς βελτιώνονται ανά την επικράτεια.

Τα κρουαζιερόπλοια και ο ορισμός πλαφόν

Μπορεί οι προοπτικές περαιτέρω ανάπτυξης να είναι ευοίωνες, ωστόσο ο κλάδος της κρουαζιέρας καλείται να επιλύσει και μια σειρά προβλημάτων, που επί του παρόντος λειτουργούν ως τροχοπέδη. Ενα από τα πλέον χαρακτηριστικά προβλήματα αφορά τον κορεσμό επισκεπτών, δηλαδή τη σχεδόν ταυτόχρονη αποβίβαση χιλιάδων επιβατών κρουαζιέρας σε μικρά λιμάνια και τουριστικές περιοχές, γεγονός που προκαλεί πληθώρα προβλημάτων και αποτελεί πηγή ταλαιπωρίας για τις περιοχές υποδοχής, τους υπόλοιπους τουρίστες και τους ίδιους τους επιβάτες.

Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα σειράς μικρών λιμανιών ανά την επικράτεια. Η διαμόρφωσή τους και οι γενικότερες υποδομές που παρέχουν τα συγκεκριμένα λιμάνια, τις περισσότερες φορές δεν επιτρέπουν την ταυτόχρονη εξυπηρέτηση μεγάλου αριθμού επιβατών. Παρ’ όλα αυτά, συχνά, κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, παρατηρείται μεγάλη συμφόρηση, καθώς σε ορισμένα μικρά λιμάνια τυχαίνει να «δένουν» πολλά κρουαζιερόπλοια με διαφορές μερικών ωρών μεταξύ τους. Σύμφωνα με τον κ. Γιώργο Κουμπενά, γεν. γραμματέα της Ενωσης Εφοπλιστών Κρουαζιεροπλοίων και Φορέων Ναυτιλίας, πρόκειται για ένα πρόβλημα που απασχολεί επί σειρά ετών τόσο τις ίδιες τις εταιρείες κρουαζιέρας όσο και την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Παρ’ όλα αυτά, έως σήμερα δεν έχει βρεθεί λύση.

Οπως τονίζει ο κ. Κουμπενάς, «το πρόβλημα της συμφόρησης σε μικρά λιμάνια, απόρροια της ταυτόχρονης προσέλευσης πολλών πλοίων σε διάστημα λίγων ωρών, μπορεί να λυθεί πολύ απλά και χωρίς ιδιαίτερο κόστος. Το μόνο που χρειάζεται είναι πολιτική βούληση και η εφαρμογή ενός απλού συστήματος κρατήσεων από τον εκάστοτε δήμο». Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τον ίδιο, αρκεί η εκάστοτε δημοτική αρχή να ορίσει έναν ανώτατο αριθμό επιβατών που εκτιμά ότι μπορεί να εξυπηρετήσει εντός ενός 24ώρου. Εφόσον ο αριθμός αυτός ξεπερνιέται από τον προγραμματισμό των δρομολογίων και τον αριθμό των επιβατών κάποια από τις καλοκαιρινές μέρες, μπορεί ο δήμος να ζητεί από την εκάστοτε εταιρεία να μεταθέσει την προσέγγιση κατά 1-2 μέρες. Απλώς, αυτό θα πρέπει να γίνεται τουλάχιστον 12 μήνες πριν, ώστε να μπορούν οι εταιρείες κρουαζιέρας να προγραμματίζουν τα δρομολόγιά τους έγκαιρα. Είναι άλλωστε γνωστό ότι οι εταιρείες ετοιμάζουν τα δρομολόγιά τους αρκετούς μήνες πριν, γεγονός που απαιτεί σωστό συντονισμό και έγκαιρο προγραμματισμό από την πλευρά των δημοτικών αρχών.

Η πρακτική αυτή εφαρμόζεται σήμερα με μεγάλη επιτυχία σε πληθώρα μικρών λιμανιών ανά την Ευρώπη, όπως π.χ. στη νότια Γαλλία, την Κροατία, ακόμα και τη Νορβηγία. Σύμφωνα με τις εταιρείες κρουαζιέρας, οι τοπικοί άρχοντες δεν έχουν ακόμη πειστεί ότι ένα τέτοιο σύστημα κρατήσεων είναι απαραίτητο, παρά το γεγονός ότι είναι σε θέση να βελτιώσει κατακόρυφα την εμπειρία της κρουαζιέρας και την ποιότητα των υπηρεσιών που απολαμβάνουν οι επιβάτες, αλλά και οι υπόλοιποι επισκέπτες ενός νησιού. Αντιθέτως, πολλοί δήμαρχοι εκφράζουν την ανησυχία πως αν ζητήσουν από μια εταιρεία να μεταθέσει το δρομολόγιό της κατά μία ή δύο ημέρες, αυτή θα διαγράψει εντελώς το νησί από τον προγραμματισμό της, κάτι βεβαίως που δεν ισχύει.