Viviane Reding: Μηδενική ανοχή για τον ακρωτηριασμό των γυναικείων γεννητικών οργάνων (βίντεο)

Ενόψει της Παγκόσμιας Ημέρας της Γυναίκας στις 8 Μαρτίου, η Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κα Viviane Reding και η Επίτροπος κα Cecilia Malmström ενώθηκαν με τους υποστηρικτές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και κάνουν έκκληση για μηδενική ανοχή για τον ακρωτηριασμό των γυναικείων γεννητικών οργάνων.



Η Επιτροπή διοργάνωσε εκδήλωση στρογγυλής τραπέζης υψηλού επιπέδου προκειμένου να συζητηθεί ο τρόπος με τον οποίο η Ευρωπαϊκή Ένωση μπορεί να βοηθήσει τα κράτη μέλη στην εξάλειψη της πρακτικής αυτής – που πιστεύεται ότι αφορά πολλές εκατοντάδες χιλιάδες γυναίκες στην ΕΕ. Οι Επίτροποι συνοδεύτηκαν από μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και από κορυφαίους υπέρμαχους σε παγκόσμιο επίπεδο της καταπολέμησης του ακρωτηριασμού των γυναικείων γεννητικών οργάνων, καθώς και από την κα Waris Dirie το «Λουλούδι της ερήμου», την κα Khady Koita και την κα Chantal Compaoré – πρώτη κυρία της Μπουρκίνα Φάσο.

Παράλληλα, σήμερα, η Επιτροπή εγκαινίασε δημόσια διαβούλευση για τη συγκέντρωση απόψεων σχετικά με τον καλύτερο τρόπο ανάληψης δράσης σε επίπεδο ΕΕ για την καταπολέμηση του ακρωτηριασμού των γυναικείων γεννητικών οργάνων. Η διαβούλευση θα διαρκέσει έως τις 30 Μαΐου 2013. Η Επιτροπή έχει επίσης εξαγγείλει τη διάθεση ποσού ύψους 3,7 εκατ. ευρώ για τη στήριξη των δραστηριοτήτων των κρατών μελών, προκειμένου να αυξηθεί η ευαισθητοποίηση όσον αφορά τη βία κατά των γυναικών και επιπλέον ποσού ύψους 11,4 εκατ. ευρώ για τις ΜΚΟ και άλλες οργανώσεις που συνδράμουν τα θύματα.

«Σήμερα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενώνει τις δυνάμεις της με μερικές ιδιαίτερα εμπνευσμένες γυναίκες και ζητά μηδενική ανοχή για τον ακρωτηριασμό των γεννητικών οργάνων των γυναικών. Πρόκειται για μια εξαιρετικά επιβλαβή πρακτική που παραβιάζει τα ανθρώπινα δικαιώματα των γυναικών και των κοριτσιών. Η ΕΕ θα αγωνιστεί για τον τερματισμό του ακρωτηριασμού των γυναικείων γεννητικών οργάνων – όχι μόνο την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας, αλλά και τις 365 ημέρες του έτους», δήλωσε η Αντιπρόεδρος κα Reding, Επίτροπος Δικαιοσύνης της ΕΕ. «Καλώ τους πάντες που είναι γνώστες στον τομέα αυτό να γνωστοποιήσουν τις απόψεις τους σχετικά με τον καλύτερο τρόπο καταπολέμησης του ακρωτηριασμού των γυναικείων γεννητικών οργάνων.»

«Ο ακρωτηριασμός των γυναικείων γεννητικών οργάνων αποτελεί σοβαρή παραβίαση των δικαιωμάτων του ανθρώπου. Ο κίνδυνος υποβολής στην πρακτική αυτή θα πρέπει να αποτελεί βάσιμο λόγο για τη χορήγηση ασύλου ή ανθρωπιστικής προστασίας. Στο πλαίσιο της νομοθεσίας για το άσυλο, δίνουμε ιδιαίτερη προσοχή στις γυναίκες και τα κορίτσια που ζητούν άσυλο λόγω της απειλής του σωματικού ακρωτηριασμού. Στην Ευρώπη θα πρέπει να παρέχεται κατάλληλη προστασία σε γυναίκες και κορίτσια που κινδυνεύουν από ακρωτηριασμό των γεννητικών τους οργάνων, ή σε γονείς που φοβούνται ότι θα υποστούν διώξεις διότι αρνούνται να υποστεί το παιδί τους την πρακτική αυτή» δήλωσε η κα Cecilia Malmström, Επίτροπος Εσωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ.

Νέα έκθεση σχετικά με τον ακρωτηριασμό των γυναικείων γεννητικών οργάνων

Η σημερινή συζήτηση στρογγυλής τράπεζας υψηλού επιπέδου σχετικά με τον ακρωτηριασμό των γυναικείων γεννητικών οργάνων συμπίπτει με τη δημοσίευση από το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο για την Ισότητα των Φύλων (EIGE) νέας έκθεσης σχετικά με τους ακρωτηριασμούς των γυναικείων γεννητικών οργάνων στην ΕΕ, κατόπιν αιτήματος που υπέβαλε η Αντιπρόεδρος κα Reding. Η έκθεση καταλήγει στο συμπέρασμα ότι ο ακρωτηριασμός των γυναικείων γεννητικών οργάνων αποτελεί εκ φύσεως παγκόσμιο, διεθνικό φαινόμενο. Ενώ δεν υπάρχουν τεκμηριωμένα στοιχεία για τον ακρωτηριασμό των γυναικείων γεννητικών οργάνων στην ΕΕ, χιλιάδες γυναίκες και κορίτσια που ζουν στην ΕΕ, υποβλήθηκαν στην πρακτική αυτή είτε πριν εισέλθουν στην ΕΕ ή κατά τη διάρκεια ταξιδιού εκτός της ΕΕ.

Η έκθεση διαπιστώνει ότι υπάρχουν θύματα ή δυνητικά θύματα, σε τουλάχιστον 13 χώρες της ΕΕ: στην Αυστρία, το Βέλγιο, τη Δανία, τη Γερμανία, την Ισπανία, τη Φινλανδία, τη Γαλλία, την Ιρλανδία, την Ιταλία, τις Κάτω Χώρες, την Πορτογαλία, τη Σουηδία και το Ηνωμένο Βασίλειο. Ωστόσο, στην έκθεση τονίζεται επίσης η ανάγκη συγκέντρωσης αυστηρών δεδομένων ως βάσης για την αντιμετώπιση του προβλήματος.

Για την εξάλειψη του ακρωτηριασμού των γυναικείων γεννητικών οργάνων θα απαιτηθεί σειρά ενεργειών που επικεντρώνονται στη συλλογή δεδομένων, την πρόληψη, την προστασία των κοριτσιών που διατρέχουν κίνδυνο, τη δίωξη των δραστών και την παροχή υπηρεσιών για τα θύματα, όπως αναφέρεται στην έκθεση. Τα θύματα ακρωτηριασμού των γυναικείων γεννητικών οργάνων μπορούν να βασίζονται στην προστασία δυνάμει της οδηγίας της ΕΕ για τα δικαιώματα των θυμάτων, που εκδόθηκε στις 4 Οκτωβρίου 2012, η οποία αναφέρεται ρητά στον ακρωτηριασμό των γυναικείων γεννητικών οργάνων ως μορφή βίας λόγω φύλου (IP/12/1066).

Ενώ όμως όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ και η Κροατία διαθέτουν νομικές διατάξεις για την άσκηση δίωξης κατά των δραστών του ακρωτηριασμού των γυναικείων γεννητικών οργάνων, είτε δυνάμει του γενικού ποινικού δικαίου είτε δυνάμει ειδικών νομοθεσιών σε θέματα ποινικού δικαίου, οι διώξεις είναι πολύ σπάνιες. Αυτό οφείλεται σε δυσχέρειες ως προς την ανίχνευση περιπτώσεων, τη συλλογή επαρκών αποδεικτικών στοιχείων, απροθυμία για την καταγγελία ενός εγκλήματος και, πάνω απ’ όλα, στην έλλειψη γνώσεων σχετικά με τους ακρωτηριασμούς των γυναικείων γεννητικών οργάνων.

Το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο για την Ισότητα των Φύλων (EIGE) έχει συνεπώς δημοσιεύσει επίσης έκθεση που προσδιορίζει σειρά ορθών πρακτικών από εννέα κράτη μέλη για την καταπολέμηση του ακρωτηριασμού των γυναικείων γεννητικών οργάνων. Η έκθεση παραθέτει παραδείγματα επιτυχών πολιτικών και σχεδίων, όπως:

    ένα σχέδιο των Κάτω Χωρών για την πρόληψη του ακρωτηριασμού των γυναικείων γεννητικών οργάνων, φέρνοντας σε επαφή τους επαγγελματίες του τομέα της υγείας, τους αρμόδιους της αστυνομίας, των σχολείων, των υπηρεσιών προστασίας του παιδιού και των οργανώσεων των μεταναστών·
    μια γαλλική οργάνωση που στοχεύει κυρίως στην προώθηση της ποινικής δίωξης σε περιπτώσεις ακρωτηριασμού των γυναικείων γεννητικών οργάνων ενεργώντας ως «πολιτικώς ενάγων» σε δίκες·
    μια ειδικευμένη υπηρεσία υγείας στο Ηνωμένο Βασίλειο με 15 κλινικές που ανταποκρίνονται στις ειδικές ανάγκες των γυναικών που έχουν υποστεί ακρωτηριασμό των γυναικείων γεννητικών οργάνων.

Ιστορικό

Ο ακρωτηριασμός των γυναικείων γεννητικών οργάνων περιλαμβάνει όλες τις διαδικασίες που συνεπάγονται μερική ή ολική αφαίρεση των εξωτερικών γεννητικών οργάνων των γυναικών ή άλλες βλάβες στα γεννητικά όργανα της γυναίκας για μη ιατρικούς λόγους, όπως ορίζονται από την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας (ΠΟΥ).

Ο ακρωτηριασμός των γυναικείων γεννητικών οργάνων πραγματοποιείται για πολιτιστικούς, θρησκευτικούς και/ή κοινωνικούς λόγους σε νέα κορίτσια από τη νηπιακή ηλικία μέχρι την ηλικία των 15 ετών. Αποτελεί μορφή παιδικής κακοποίησης και βίας κατά των γυναικών και των κοριτσιών· έχει σοβαρές βραχυπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες σωματικές και ψυχολογικές συνέπειες.

Στις χώρες της ΕΕ όπου διαμένουν γυναίκες θύματα ή κορίτσια και γυναίκες που κινδυνεύουν από ακρωτηριασμό των γυναικείων γεννητικών οργάνων, η πρακτική γίνεται κυρίως κατά τη διάρκεια της παραμονής τους στη χώρα καταγωγής και πολύ σπάνια στο έδαφος της ΕΕ.

Η Επιτροπή ενέκρινε, στις 21 Σεπτεμβρίου 2010, «στρατηγική για την ισότητα μεταξύ γυναικών και ανδρών, 2010-2015» η οποία θεσπίζει σειρά προτεραιοτήτων για την ισότητα των φύλων, συμπεριλαμβανομένης της εξάλειψης της βίας λόγω φύλου. Η στρατηγική συμπεριελάμβανε ειδική αναφορά στον ακρωτηριασμό των γυναικείων γεννητικών οργάνων. Στις 6 Φεβρουαρίου 2013, παγκόσμια ημέρα κατά του ακρωτηριασμού των γυναικείων γεννητικών οργάνων, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επιβεβαίωσε την έντονη δέσμευσή της να εξαλείψει αυτήν την εξαιρετικά επιβλαβή πρακτική (MEMO/13/67).